انتظار می‌رود وزیر آموزش وپرورش نیز زمینه اجرای آن تذکرات بجا و سازنده را با توقف فوری قطار بدون ریل نظام جدید (قبل از واژگون‌شدن) فراهم کند. برای اجرای مطالبه مقام معظم رهبری، آموزش وپرورش بهتر است اعلام کند تا برنامه‌ریزی دقیق و تهیه نقشه راه و پرداختن به روح کار و محتوای سند (به جای قالب و شکل) اجرای ساختار نظام آموزشی جدید به تعویق می‌افتد. این تعویق از چند جهت ضروری است:
1- اولویت اشتباه در انتخاب راهکار111 از هدف عملیاتی20 (اصلاح و بازنگری ساختار دوره‌ها) نسبت به 110راهکار قبل از آن، که پیش نیاز اصلاح ساختار است.
2- اولین راهکارسند تحول «طراحی، تدوین و اجرای برنامه درسی ملی و...» و زیرمجموعه‌های آن (برنامه درسی یکپارچه 6پایه دوره ابتدایی، برنامه درسی هریک از 6پایه دبستان، برنامه درسی یکپارچه 3پایه دوره اول متوسطه و برنامه درسی هریک از 3پایه دوره اول دبیرستان، برنامه درسی یکپارچه 3پایه دوره دوم متوسطه و برنامه درسی هریک از 3 پایه دوره دوم دبیرستان) بایستی قبل از تالیف کتاب‌های درسی طراحی وبه تصویب شورای‌عالی آموزش وپرورش برسد. بنابراین کتاب‌هایی که با مجبور‌کردن کارشناسان ومؤلفان در محدودیت زمانی و بدون توجه به برنامه‌های درسی تولید شده فاقد اعتبار علمی است.
3- برنامه‌ها، سازوکارها وزیرنظام‌های 109راهکار دیگر نیز بایستی قبل از ساختار آماده شود.
4- با توجه به موارد فوق، گفته وزیر مبنی بر: «قطار نظام جدید ریل‌گذاری‌شده و ازمهرماه راه‌اندازی می‌شود» صحیح نیست، زیرا هنوز برنامه‌ای برای تحول بنیادین تهیه نشده است.
5- با توجه به اینکه تامین فضای آموزشی و آماده‌سازی نیروی انسانی نیز که پس از کتاب درسی به‌عنوان عناصر دوم وسوم در برنامه‌ریزی اجرای ساختار و 3ریل اصلی قطار ساختار (نه قطارتحول) محسوب شده، متاسفانه (نظیرآنچه که درباره برنامه درسی و تالیف کتاب‌ها گفته شد) مملو از آشفتگی و به‌هم‌ریختگی است و به هیچ وجه درشأن نظام و سند تحول نیست.
6- بسیاری از آگاهان تعلیم وتربیت معتقدند که در برنامه‌ریزی اجرای سند تحول بسیار شتابزده، غیرنظام‌مند و پرنقص و پراشتباه عمل شده است؛ به‌طوری که می‌توان گفت اصولا هنوز برنامه‌ای برای اجرای سند تحول تهیه‌نشده و به‌سامان نرسیده، به عبارت دیگر قطار سند تحول بنیادین فاقد ریل است و اگر منظور وزیر از ریل‌گذاری انجام شده، همان برنامه‌ریزی‌های ناهنجار و سرهم بندی‌های کتاب درسی و تامین فضای آموزشی غیراستاندارد و انتخاب اجباری وآموزش نیم بند معلمان برای اجرای شتابزده و زودهنگام ساختار است، باید گفت: ریل‌ها از جنس پلاستیک است آن‌هم ازنوع پلاستیک‌های ظروف یکبار مصرف که قطار آهنین در شروع حرکت آن را خرد کرده و دربستر سست بدون زیرسازی و بدون ریل یا واژگون می‌شود یا درزمین نامناسب فرو می‌رود.
*پژوهشگر علوم تربیتی
